مقایسه پارامترهای سینتیکی و سینماتیکی اندام تحتانی در پرتاب های آزاد موفق و ناموفق بسکتبال

چکیده هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، مطالعه سینماتیکی و سینتیکی پایین¬تنه پرتابگران آزاد بسکتبال و مقایسه این اطلاعات بین پرتاب¬های آزاد موفق و ناموفق بود. آزمودنی¬ها 5 نفر از بسکتبالیست¬های حرفه¬ای شاغل در سوپرلیگ و لیگ دسته اول باشگاه¬های ایران با میانگین سنی 79/1 ± 25 سال، قد 7/1 ± 5/188 سانتی¬متر، وزن 9 ± 6/87 کیلوگرم و سابقه بازی 95/3 ± 12 سال بودند. با استفاده از مختصات پیکسلی بدست آمده از دوربین، اطلاعات سینماتیک مفاصل زانو، ران و مرکز ثقل بدن بسکتبالیست¬ها شامل درصد ارتفاع مرکز ثقل به نسبت قد در لحظه رهایی، درصد جابجایی عمودی مرکز ثقل به نسبت قد، سرعت عمودی مرکز ثقل در لحظه پرتاب (متر/ثانیه)، کمینه زاویه زانو، بیشینه زاویه زانو و دامنه حرکتی زانو محاسبه گردید. درصد میانگین فعالیت سر داخلی و خارجی دوقلو، نیمه¬وتری، دوسررانی، پهن داخلی، پهن خارجی و راست¬رانی نیز در بخش سینتیک مورد بررسی قرار گرفت. شاخص¬های آماری میانگین و انحراف معیار برای توصیف اطلاعات حاصل با استفاده از نرم-افزار آماری spss نسخه 18 محاسبه گردید و برای مقایسه پرتاب¬های موفق و ناموفق از آزمون پارامتریک t همبسته با سطح معناداری 05/0 استفاده گردید. نتایج حاکی از آن بود که سرعت عمودی مرکز ثقل در لحظه رهایی در پرتاب¬های آزاد ناموفق بیشتر از پرتاب¬های موفق است (05/0p≤). همچنین در بررسی کمینه زاویه زانو مشخص شد که این متغیر در پرتاب¬های آزاد ناموفق به صورت معناداری بیشتر از پرتاب¬های آزاد موفق است (01/0p≤). بررسی سیگنال پتانسیل الکتریکی عضلات نشان داد که درصد میانگین فعالیت عضله دوسررانی به طور معناداری در پرتاب¬های آزاد موفق بیشتر است (05/0p≤). به نظر می¬رسد تحرک کمتر مرکز ثقل و استفاده از اندام¬های بالاتنه به منظور تأمین سرعت رهایی مورد نیاز در پرتاب آزاد در موفقیت پرتاب آزاد تأثیرگذار است. واژگان کلیدی: بیومکانیک، پرتاب آزاد بسکتبال، اندام پایین¬تنه، سینماتوگرافی، الکترومیوگرافی